کلیساهای خانگی و نوکیشان در ایران

انتشار اخبار دستگیری نوکیشان مسیحی در چند سال اخیر به امری عادی تبدیل شده است. رسانه‌های و نهادهای حقوق بشری به‌صورت روزانه، هفتگی و … اخباری را مبنی بر دستگیری و یا محکومیت شهروندان نوکیش مسیحی منتشر می‌کنند.کلیساهای خانگی و نوکیشانقانون اساسی امروزِ ایران، مسیحیان ایرانی را به رسمیت شناخته و اجازه‌ی اجرای فرایض دینی در کلیساهای قومی (ارامنه و آشوری) را به آنها داده است.برگزاری مراسم عبادی در کلیساها همانند کلیساهای کاتولیک سرتاسر جهان به زبان غیر فارسی و متعلق به پیروان مذهب کاتولیک است. در کلیساهای ایران -بویژه پس از انقلاب 57- مسلمانان علاوه بر اینکه حق پیوستن به دین مسیح را ندارند، حتی در صورت علاقمندی نیز نمی‌توانند به یادگیری مسیحیت بپردازند.فشار بر مراکز مسیحی و تعطیلی برخی از کلیساها موجب رشد کلیساهای خانگی در کشور شده است. این کلیساها که جمهوری اسلامی به آنها کلیساهای تبشیری می‌گوید، اکثراً کلیساهای پروتستانی، مانند کلیساهای انجیلی و جماعت ربانی هستند.میلون‌ها نفر در جهان عضو کلیساهای پروتستان هستند و به کشور یا اجتماع خاصی محدود نیستند. در ایران نیز در این کلیساها ارمنی‌ها، آشوری‌ها و نوکیشان مسیحی مراسم عبادی خود را به زبان فارسی –بر خلاف کلیساهای کاتولیک- به جا می‌آورند.کشیش محمد رضا مدبر، سردبیر شبکه خبر مسیحیان فارسی زبان (محبت نیوز) به صدای ایرانیان می‌گوید: «در سال‌های پس از به قدرت رسیدن حکومت اسلامی در ایران ، به‌شکل فزاینده‌ای از اجتماع نوکیشان مسیحی در ساختمان کلیساها ممانعت به‌عمل آمده است. اکنون به‌طور رسمی از طرف مراجع امنیتی، از ورود فارس زبانان به همه کلیساها خوداری می شود. لازم به ذکر است که اجتماعات کلیسایی تنها جهت انجام مراسم پرستشی بوده است و هیچ فعالیت ضد حکومتی و یا براندازانه‌ای در این اجتماعات صورت نمی‌گرفته است. اکنون این اجتماعات به دلیل فشارهای حکومتی و امنیتی ، در منازل این اشخاص انجام می‌شود. آنچه که به‌نام کلیسای خانگی مسمی شده است. این جلسات نیز به سرودهای مسیحی و خواندن کلام خداوند و دعاهای مومنین به عیسی خداوند می‌گذرد.»نوکیشان مسیحی در ایرانآمار دقیقی از تعداد نوکیشان مسیحی در ایران وجود ندارد. سازمان بین المللی «اوپن دورز» که در مورد مسیحیان تحت فشار در جهان اطلاع رسانی می‌کند، می‌گوید حدود نیمی از مسیحیان ایران، یعنی ۱۲۵ هزار نفر، فارس‌زبان یا نوکیش هستند.مدبر، کشیش کلیسای 222 با تأکید براینکه امکان سرشماری دقیق نوکیشان -بنا به دلایل فراوان- وجود ندارد، بر خلاف آمار سازمان دورز می‌گوید: «عدد تقریبی تعداد نوکیشان مسیحی در داخل ایران ، باید حدود دو میلیون نفر باشد. البته این رقم تقریبی ، از برآیند نظرات سازمانهای مسیحی فعال در ایران گرفته شده است.»افزایش تعداد نوکیشان مسیحی در چند سال اخیر در ایران نگرانی برخی از مراجع و به تبع حکومت ایران را به همراه داشته است. بسیاری از آنان پس از تغییر دین خود از اسلام به مسیحیت، تحت تعقیب قضائی از سوی حکومت ایران هستند.شهروندان نوکیش ایرانی عموماً پس از دستگیری به اتهام محاربه با خدا و افساد فی الارض تفهیم اتهام می‌شوند که در صورت اثبات حکمی شرنوشتی جز مرگ انتظارشان را نمی‌کشد. در مواردی هم که شانس با نوکیشان همراه شود با اتهام تبلیغ علیه نظام مواجه و به حبس‌های طولانی مدت محکوم می‌شوند.تمام این موارد باعث مهاجرت و یا پناهنده شدن بخش قابل ملاحظه ای از این نوکیشان شده است. مدبر دلیل این امر را به صدای ایرانیان چنین بازگو می‌کند: «در ایران داشتن کتاب مقدس جرم محسوب می‌شود. این جرم رسماً در قوانین جزائی وجود ندارد. اما جزای داشتن یک جلد کتاب مقدس، با نفرت قاضی و بازجو از مسیحیان، ارتباط مستیقم دارد.» پس به راحتی می‌توان دید «عمده دلیل خروج نوکیشان مسیحی از ایران به خاطر جفای موجود بر آنان است. این جفا به دلایل مذهبی از طرف خانواده ، اجتماع و دولت بر نوکیشان وارد می‌شود. محرومیت از کار ، تحصیل ، خانواده و … تا زمانی قابل تحمل است. وقتی تهدید و آزار، جان اشخاص را در خطر بیندازد، کوچ تنها راه باقی مانده است. البته دولت ایران از این مسئله استقبال می‌کند و قصد راندن نوکیشان مسیحی از ایران را دارد. به تجربه شاهد این اتفاق بوده‌ایم.»چرا نوکیش می‌شونددر برخورد اولیه با جمعیت رو به افزایش نوکیش‌های مسیحی در داخل و خارج از ایران اولین سوالی که به ذهن می‌رسد این است که این روزها چرا برخی از ایرانیان به مسیحیت می‌پیوندند؟عده‌ای معتقدند که نوکیش شدن برگ ضمانت(کیس) پناهندگی است. این عده با ذکر نمونه‌هایی مانند مشاهده نوکیشان -پس از دریافت پناهندگی- در مراسم مذهبی دیگر مثل عاشورا، تمام افراد نوکیش به ویژه مسلمانان مورد اتهام دروغگویی قرار می‌دهند.از سوی دیگر افرادی مانند کشیش مدبر در خصوص چنین افرادی معتقدند: «افرادی نیز برای پیشبرد اهداف فردی خود از نام مسیح سوءاستفاده می کنند. و در شباهت مسیحیان برای رسیدن به ایده آل های خود به مراکز پناهندگی مراجعه می کنند. اگر چه روش این افراد مورد تقبیح بوده و هیچ کلیسائی آنرا تائید نمی کند، اما باید شرایط این افراد را نیز عادلانه بررسی کرد. وقتی کسی از سر ناچاری و بر خلاف باورهای مذهبی خود ، نقش ایماندار مسیحی را بازی می کند، حتما دلایل قوئی برای فرار خود از شرایط گذشته اش دارد. قبل از محکوم کردنشان بهتر است حرفشان را بشنویم.»با این وجود مدبر تأکید دارد که «علت اصلی پیوستن افراد به کلیسای خداوند در یافتن حقیقت نجات مسیح و حیات جاودان است. جائی که فرد قادر خواهد بود به جای خشم و کینه و نفرت و حسد ، محبتی را جایگزین کند که منشاء الهی دارد. در این ایمان ، فرد پس از ملاقات شخصی با آفریننده خود ، قدرت محبت بی انتظار و بی پاداش را خواهد یافت. ایمان مسیحی ، دستیابی به منشاءمحبت بی فساد است.»